Toruñski artysta Arek Paso¿yt kontynuuje strajk g³odowy pod instytucjami kultury. Malarz protestuje przeciwko upartyjnieniu polskiej kultury, cenzurze i komercjalizacji ¿ycia artystycznego. Jak deklaruje, bêdzie g³odowa³, dopóki starczy mu si³.
Ten artykuł czytasz w ramach bezpłatnego limitu

Spotkać go można m.in. pod Centrum Sztuki Współczesnej, Urzędem Marszałkowskim i Teatrem Horzycy w Toruniu. Śpi w pudle, nad którym pojawił się transparent „Głodówka”. We wtorek minie szósty dzień jego protestu.

– Pierwszego dnia spisała mnie straż miejska i policja, ale gdy funkcjonariusze zrozumieli, że znam przysługujące mi prawa i że mam pomoc prawników, dali mi spokój. Cieszę się, że mogę liczyć na pomoc ze strony pracowników instytucji kultury, pod którymi przebywam – opowiada toruński artysta.

Kim jest Pasożyt?

Arkadiusz Tadych to 30-letni malarz i performer. W latach 2006-2010 działał w Grubie Najgorszej – nieformalnej grupie, która była krytyczna wobec instytucji kultury. W 2010 roku przybrał pseudonim „Pasożyt”, którym do dziś sygnuje wszystkie swoje działania. Przez trzy lata mieszkał w różnego rodzaju instytucjach kultury, m.in. w czerwcu 2012 rezydował przez dwa tygodnie w Muzeum Sztuki Współczesnej MOCAK w Krakowie. Zwiedzający przynosili mu jedzenie, ubranie, pościel, kosmetyki. W Toruniu zainicjował i współtworzy niezależną Grupę Nad Wisłą, która skupia artystów i społeczników. Kolektyw w swoich działaniach odwołuje się do tradycji awangardy i aktywizmu społecznego.

Pasożyt podkreśla, że jego protest nie jest skierowany wyłącznie przeciw rządom Prawa i Sprawiedliwości. – Nie występuję w żadnych barwach partyjnych – mówi artysta. – Niektórzy mówią mi, że teraz protestuję, bo PiS mnie odciągnął od koryta, że pozbawił mnie przywilejów. Jakich przywilejów? Wszystkie patologie, przeciwko którym się opowiadam, od lat mają się dobrze w naszym życiu kulturalnym i społecznym.

To nie jest performance

Torunianie różnie reagują na jego strajk głodowy. „Weź się, k..., do roboty” – ktoś krzyczy z samochodu przejeżdżającego pod CSW.

– To nie jest artystyczny wybryk, jakiś kolejny performance – opowiada Pasożyt. – Chcę uświadomić ludziom, że kultura to nie jest pasożytnictwo, że artysta to nie jest pasożyt, który żyje na innych. Spotykam się na ogół z ciepłą i cierpliwą reakcją mieszkańców. Wszystkim staram się wytłumaczyć swoje motywy. Dyskutuję, rozdaję ulotki. Ci, którym mój protest się nie podoba, nie chcą ze mną rozmawiać.

Postulaty Deklaracji Sprzeciwu

Strajk jest częścią „Deklaracji Sprzeciwu” – politycznego manifestu Grupy Nad Wisłą. 1 maja 2017 twórcy ogłosili listę swoich postulatów. Protestują m.in. przeciwko upartyjnieniu kultury, coraz częściej powtarzającym się aktom cenzury, nieuczciwym konkursom na dyrektorów instytucji, publicznemu wsparciu działań komercyjnych i postępującej festiwalizacji życia artystycznego, upadku edukacji artystycznej, ignorowaniu potrzeb organizacji pozarządowych.

Postulują za to ustanowienie ubezpieczenia zdrowotnego dla artystów, a także przeznaczenie jednego procenta PKB na kulturę. Żądają także odwołania Piotra Glińskiego ze stanowiska ministra kultury i dziedzictwa narodowego. – Polityka kadrowa, niejasne sposoby finansowania podmiotów oraz destrukcja działań programów w instytucjach kultury kompletnie dyskredytują Piotra Glińskiego. Żądamy niezależnego politycznie i światopoglądowo ministra kultury – piszą artyści w swoim manifeście.

Do kiedy Pasożyt będzie głodował? – Władze nie spełnią naszych postulatów. Tu nie mam żadnych złudzeń. Moim głównym celem jest przekonanie Polaków, że rząd i samorząd mogą na zawsze zaszkodzić polskiej kulturze, a to jest najważniejsza rzecz, jaką mamy. Będę głodował, dopóki starczy mi sił – opowiada torunianin.

icon/Bell Czytaj ten tekst i setki innych dzięki prenumeracie
Wybierz prenumeratę, by czytać to, co Cię ciekawi
Wyborcza.pl to zawsze sprawdzone informacje, szczere wywiady, zaskakujące reportaże i porady ekspertów w sprawach, którymi żyjemy na co dzień. Do tego magazyny o książkach, historii i teksty z mediów europejskich.
Wiêcej
    Komentarze
    Zaloguj siê
    Chcesz do³±czyæ do dyskusji? Zostañ naszym prenumeratorem
    Pasozyt niech siê wezmie do pracy,a nie bez pozwolenia zajmuje chodnik. Ciekawe czy juz wytrzezwia³?
    ju¿ ocenia³e(a)¶
    0
    0
    Zwyk³y lewacki ¿ul umys³owy dzia³aj±cy na zlecenie tych z fatalnej oPOzycji i tyle.
    @1robert315 Widze Robercie, ze duzo czasu poswiecasz na komentarze w internecie. Poza tym cos jeszcze robisz? Na czyje zlecenie dzialasz?
    ju¿ ocenia³e(a)¶
    0
    0
    @mr__woland Bo go mam. Jem te¿ na ¶niadanie serek wiejski, chleb z mase³kiem i POpijam ciep³ym kakao. Nie dzia³am na zlecenie POlskojêzycznych brukowców. Piszê od siebie. Jeszcze co¶ chcesz wiedzieæ ?
    ju¿ ocenia³e(a)¶
    0
    0
    @mr__woland Napisa³, ¿e pisze od siebie.W polskojêzycznym jêzyku ;) I to w zasadzie wszystko t³umaczy.
    ju¿ ocenia³e(a)¶
    0
    0
    W Polsce ¿yje wielu artystów, którzy nie wdaj±c siê w politykê dobrze sobie radz± na rynku sztuki. Mo¿e obywatel Paso¿yt wzi±³by siê do pracy, której efektu chcieliby kupowaæ ludzie, a nie szanta¿owa³ w³adze, ¿eby finansowa³y mu jego performance?
    @omacku Teraz wielu pseudoartystów i pseudopolityków ¿yje nie z pracy, sztuki, tworzenia czego¶, opracowywania czego¶, a z performance... bo nie wa¿ne jak, wa¿ne ¿eby mówili... mamy jak widaæ w Toruniu nie tylko takie parlamentarne, ale i "artystyczne" przyk³ady....
    ju¿ ocenia³e(a)¶
    0
    0
    "Przez trzy lata mieszka³ w ró¿nego rodzaju instytucjach kultury, m.in. w czerwcu 2012 rezydowa³ przez dwa tygodnie w Muzeum Sztuki Wspó³czesnej MOCAK w Krakowie. Zwiedzaj±cy przynosili mu jedzenie, ubranie, po¶ciel, kosmetyki. " - ale¿ wielki artysta. Jak widaæ "paso¿yt" to nie pseudonim, przydomek, ksywa, a faktyczna funkcja (sic!) pe³niona w spo³eczeñstwie....
    ju¿ ocenia³e(a)¶
    0
    0
    „jego protest nie jest skierowany wy³±cznie przeciw rz±dom Prawa i Sprawiedliwo¶ci” Otwieraj±c Marsz dla Puszczy przedstawiciel Greenpeace zastrzeg³, ¿e to nie jest protest przeciwko rz±dom Beaty Szyd³o. Mateusz Kijowski nie zwo³ywa³ marszy przeciwko pisowi. Jaka¶ epidemia NIENAZYWANIA rzeczy po imieniu. Z czyjego nadania jest Szyszko, Gliñski i reszta kohorty. Jaka to partia, a w³a¶ciwie Partia (pretensje do jedynej s³uszno¶ci tylko ¶lepy nie widzi)? Ale nie, to nie s± protesty przeciwko pisowi.
    @lukasiklukasik Szanowny, jak mo¿na przeczytaæ, nie odró¿nia bycia za czym¶ a bycia przeciw czemu¶. A ¿e optowanie za czym¶ odczytywane jest jako opcja przeciw czemu¶, to problem duopolu wykszta³cony w umys³ach nastawionych przede wszystkim na konfrontacjê a nie rozumienie.
    ju¿ ocenia³e(a)¶
    0
    0
    Dzielny go¶æ. Nale¿y do tej (niestety) niedu¿ej grupy ludzi, którzy rozumiej± wagê spraw i problemów w imiê których protestuje.
    ju¿ ocenia³e(a)¶
    0
    0
    Jest tu pewna sprzeczno¶æ w czynno¶ci, któr± siê podj±³, albowiem do g³odówki niepotrzebne s± si³y, gdyby jako artysta zawiesi³ sw± dzialalno¶æ i na przyk³ad chcia³ wy³adowaæ ³opat± kilka wêglarek wêgla, to mo¿e móg³by co¶ o braku si³y powiedzieæ... G³odówka zak³ada, ¿e cz³owiek siê g³odzi, g³odzi i g³odzi i koniec w imiê idei... i nie spo¿ywa podwawelskiej i chleba ze smalcem wieczorami w namiocie jak dzia³acze KODu pod Urzêdem Rady Ministrów, tak aby g³odówka trwa³a miesi±cami...
    @america_n_beauty No mistrzu tropienia sprzeczno¶ci :)) Homo sovieticus a america_n_beauty :))
    ju¿ ocenia³e(a)¶
    0
    0