Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
1 z 26
Czym jest Paszport Turystyczny?
Paszport to wyjątkowa inicjatywa Kujawsko-Pomorskiej Organizacji Turystycznej. Książeczki można odbierać w wybranych punktach informacji turystycznej w regionie. - To kolejne już lato, podczas którego na kujawsko-pomorskich trasach i szlakach wakacyjnych towarzyszy nam nasz regionalny Paszport Turystyczny. Jak co roku, zachęcamy do wycieczek, zwiedzania i uczestnictwa w wydarzeniach turystycznych. Tym razem chcemy wszystkich przekonać do odwiedzenia i odkrycia dla siebie także mniej znanych miejsc województwa. Wiele z nich to turystyczne perełki, prawdziwe skarby z interesującą historią i niepowtarzalną atmosferą. Warto dać im się oczarować - zachęca marszałek Piotr Całbecki.
Hasłem tegorocznej akcji paszportowej są kujawsko-pomorskie zakaMARKI, ułożone w ciekawe trasy wycieczkowe. Każda z nich jest precyzyjnie w Paszporcie naszkicowana, z dołączoną mapka ze wskazaniem interesującego nas rejonu województwa oraz opisem miejsc do odwiedzenia. Uzupełnieniem są kalendarium najciekawszych wakacyjnych wydarzeń na Kujawach i Pomorzu oraz namiary na punkty informacji turystycznej w całym regionie. - W tym roku sezon paszportowy jest dłuższy. Planujemy wycieczki po regionie na wrzesień, a także świetnie się zapowiadające jesienne imprezy - mówią organizatorzy akcji z Kujawsko-Pomorskiej Organizacji Turystycznej.
W paszportowym konkursie czeka wiele nagród, w tym atrakcyjne pobyty dla kolekcjonerów pieczątek z rekomendowanych miejsc.
Dokładne informacje można znaleźć na stronie paszport.kujawsko-pomorskie.travel/
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
2 z 26
Święty Gaj w Wierzchlesie
Rezerwat Cisy Staropolskie im. Leona Wyczółkowskiego w Wierzchlesie jest największym skupiskiem drzew tego gatunku w Europie. To piękne tajemnicze miejsce było inspiracją dla malarza. W Świętym Gaju, jak sam je nazywał, powstało ponad sto jego prac.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
3 z 26
Górnicza Wioska w Pile Młyn
Badania archeologiczne potwierdziły, że w latach 1850-1939 działało tu pięć podziemnych kopalń węgla brunatnego. Dziś w Górniczej Wiosce zobaczyć można pozostałości jednej z nich, spotkać tajemniczego ducha kopalni i poszukać skarbu górnika Wilhelma Krügera. Warsztaty rękodzielnicze zachęcą do poznania fachu garncarza i kowala. Dzieci chętnie bawią się tu w XIX-wieczne gry i zabawy.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
4 z 26
Indianie w Wymysłowie
Stanisław Supłatowicz - Sat Okh - był synem Polki i indiańskiego wodza z plemienia Szaunisów. To właśnie jemu, urodzonemu i wychowanemu w pierwotnych puszczach Kanady, poświęcone jest Muzeum Indian Ameryki Północnej w Wymysłowie. Wigwam, barwne pióropusze, totemy, stroje, oryginalne eksponaty indiańskie pochodzące z prywatnych zbiorów Supłatowicza, stanowią barwne tło dla ciekawej opowieści o kulturze Indian i życiu Sat Okha, który w przeszłości wielokrotnie gościł w Wymysłowie.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
5 z 26
Ostromecko pod Bydgoszczą
Urokliwy klasycystyczny Pałac Nowy wpisuje się w estetykę ogrodów w stylu angielskim. Zaprojektował je pruski ogrodnik królewski, Peter Joseph Lenne - współtwórca słynnych poczdamskich ogrodów Sanssouci. Spacerując alejkami parku dochodzimy do barokowego Pałacu Starego - rezydencji w stylu saskiego rokoka, otoczonego urokliwym ogrodem włoskim. Jego wnętrze skrywa unikatową Kolekcję Zabytkowych Fortepianów im. Andrzeja Szwalbego.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
6 z 26
JuraPark Solec
JuraPark w Solcu Kujawskim to miejsce, w którym wkroczysz w świat dinozaurów. Czai się w nim ponad sto naturalnej wielkości osobników. W Muzeum Ziemi umieszczono 13-metrowy szkielet opistocelikaudii. Staniesz tu także oko w oko z mamutem. Pokaźna kolekcja skamieniałości prezentuje poszczególne okresy życia na Ziemi. O tym, jak wyglądał świat roślin w erze dinozaurów, przekonać się można w Ogrodzie Zimowym. Na koniec solidna dawka emocji, czyli podróż do zaskakująco realnego świata w Kinie Emocji Cinema 5D.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
7 z 26
Kałdus i Starogród
W oddalonej o 4 km od Chełmna miejscowości Kałdus na Górze św. Wawrzyńca podczas badań archeologicznych odkryto wczesnośredniowieczny zespół osadniczy z VIII wieku. To pozostałości Chełmna przed nadaniem miastu aktu lokacyjnego. Był to jeden z najważniejszych ośrodków administracyjno-gospodarczych Polski doby wczesnopiastowskiej i stolica historycznej ziemi chełmińskiej. Z początkami Chełmna związana jest także miejscowość Starogród, będąca siedzibą komturii krzyżackiej.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
8 z 26
Twierdza Chełmno
Dolina Dolnej Wisły obfituje w miejsca o znaczeniu militarnym. Jednym z nich jest Twierdza Chełmno, której budowę rozpoczęto w 1901 r. Jej głównym zadaniem była obrona, jedynej pomiędzy Fordonem a Grudziądzem, przeprawy promowej przez Wisłę. W skład Twierdzy, otaczającej Chełmno półkolistą linią obronną o długości ok. 30 km, wchodzą forty, schrony piechoty, baterie artylerii i kilka schronów amunicyjnych. Największe zgrupowanie umocnień znajduje się wokół wsi Stolno. Do zagospodarowanych i udostępnionych obiektów należą schrony IR1 w Kiełpiu i UR4 w Klamrach (dziś noclegownie dla nietoperzy), Fort II we wsi Dorposz Szlachecki i wozownia artyleryjska w Watorowie. Ukryte w lasach, na polnych pagórkach z dala od miasta obiekty zachowały swój niepowtarzalny charakter i są przykładem sztuki militarnej z początku XX w.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
9 z 26
Raciążek
W XIV w. biskup Maciej z Gołańczy w miejscu zniszczonego wcześniej grodu rozpoczął budowę murowanego zamku. Stromo opadające wysokie wzgórze stanowiło naturalne warunki obronne. W okresie poprzedzającym wielką wojnę z zakonem krzyżackim, na zamku w Raciążku przebywali królowa Jadwiga i Władysław Jagiełło, którzy pertraktowali z Krzyżakami zwrot ziemi dobrzyńskiej. Po II pokoju toruńskim Raciążek stracił swoje strategiczne i polityczne znaczenie. Po odbudowie stał się rezydencją biskupów kujawskich. Dziś zachowały się jedynie okazałe mury zamku.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
10 z 26
Nieszawa
Nieszawa trzy razy zmieniała lokalizację - z tego powodu nazywana jest często wędrującym miastem. Dziś jej niewątpliwą atrakcją jest przeprawa promowa na Wiśle, łącząca Kujawy z ziemią dobrzyńską. Pływający po niej charakterystyczny żółto-niebieski prom z bocznokołowym napędem, przypominający parowce na Missisipi, to jedyna tego typu jednostka pływająca w Polsce. Nieszawski prom zobaczyć można także na szklanym ekranie. Ostatnio kręcono na nim sceny do filmu Ekscentrycy, czyli po słonecznej stronie ulicy.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
11 z 26
Poledno
Ponad 130 gatunków dzikich zwierząt zamieszkujących różne kontynenty, otaczające je rośliny i fascynujące krajobrazy - by ruszyć w niezwykłą podróż w dalekie strony świata, wystarczy odwiedzić Poledno. Choć Kociewie nazywamy łagodną krainą można tu zajrzeć w oczy polującym lwom, niedźwiedziom i aligatorom. Podziwiać sylwetki kozic wspinających się po skałach i wiszące pod sklepieniem dzikie ptactwo. Wystawa przyrodnicza Pałacu Poledno imponuje rozmiarami i kunsztem przygotowania.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
12 z 26
Gruczno, Strzelce Dolne, Topolno
W nadwiślańskich osadach, które pielęgnują tradycje regionu, przechadzając się wśród owocujących sadów, można próbować lokalnych przysmaków. Sierpniowy Festiwal Smaku w Grucznie przyciąga smakoszy z całej Polski. Jego scenerię stanowi rozległy nadwiślański pagórkowaty teren z zabytkowym młynem, drewnianymi zagrodami, mostkami, starymi śliwami i jabłoniami, na którym odbywa się wypas owiec wrzosówek. Strzelce Dolne zapraszają na wrześniowe Święto Śliwki. To okazja, by spróbować tradycyjnych powideł i przyjrzeć się procesowi ich smażenia. W fascynujący świat wina zaprasza rodzinna Winnica przy Talerzyku w Topolnie, w której od kilku lat powstają trunki z dojrzewających na nadwiślańskich wzgórzach winogron.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
13 z 26
Chrystkowo
W niewielkiej, urokliwej wsi Chrystkowo podziwiać można drewnianą chatę z końca XVIII w. - pamiątkę po Olędrach, którzy przybyli do Polski z Niderlandów i osiedlali się głównie na Żuławach i w Dolinie Dolnej Wisły. Wykazywali się umiejętnościami gospodarowania na podmokłych terenach, w tym osuszania bagien. Chata w Chrystkowie to potężny drewniany, kryty strzechą trzcinową dom z okazałym podcieniem. Dziś to jeden z najcenniejszych i ostatnich obiektów olęderskich. Po swym dawnym rodzinnym domu chętnie oprowadza pan Czesław - jego ostatni mieszkaniec, przybliżając tym samym niezwykłą historię tego miejsca.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
14 z 26
Szafarnia
W Szafarni mieści się Ośrodek Chopinowski. Tu młody Fryderyk Chopin spędzał wakacje w wiejskich majątkach swoich przyjaciół. Dziś Szafarnia wciąż rozbrzmiewa muzyką Chopina. Liczne koncerty i konkursy pianistyczne przyciągają do tej instytucji melomanów z całego świata.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
15 z 26
Cytadela Twierdzy Grudziądz
W odległości 1,5 km od miasta, na wysokim brzegu Wisły, mieści się prawdziwa perełka dla pasjonatów fortyfikacji - grudziądzka cytadela. Wybudowana w XVIII w. z rozkazu króla pruskiego Fryderyka II, stanowi jeden z najbardziej okazałych obiektów sztuki militarnej w Europie. Plan twierdzy oparty był na połowie regularnego ośmiokąta, z donżonem umieszczonym po środku, pięcioma bastionami i czterema rawelinami.
Grudziądzka cytadela swoją militarną rolę spełniła tylko raz, kiedy to oparła się oblężeniu wojsk napoleońskich. Obroną twierdzy kierował wówczas generał baron Wilhelm de Courbiére, zyskując tym sławę w całych Prusach. W dowód uznania, po śmierci pochowany on został na terenie niezdobytej fortecy. Dzisiaj grudziądzka cytadela to wartościowy zabytek sztuki fortyfikacyjnej XVIII wieku. I choć nadal jest obiektem zajmowanym przez wojsko, to udostępniana jest do zwiedzania. Zachowany donżon z pełnym obwodem wałów i kazamatami, pochylnia, którą wciągano armaty, bastiony, raweliny, Wielki Magazyn i budynek dawnej komendantury, zachwycą niejednego militarnego konesera.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
16 z 26
Geotermia Grudziądz
Marusza, niewielka miejscowość koło Grudziądza, kryje w sobie podziemny skarb. Przed laty poszukiwano tu gazu i ropy naftowej. Niespodziewanie natrafiono jednak na złoża wód termalnych. Dziś w balneologicznych obiektach Geotermii Grudziądz wykorzystuje się solankę wydobywaną z głębokości 1630 m. Jej temperatura sięga 40 stopni, a unikalny skład stawia ją w czołówce najlepszych wód termalnych w Europie. Piramida z tężnią solankową, przeznaczona jest do inhalacji aerozolem z naturalnej solanki, bogatej m.in. w jod i brom.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
17 z 26
Radzyń Chełmiński
W Radzyniu Chełmińskim wznoszą się, imponujące swą potęgą, ruiny jednego z najważniejszych zamków w państwie zakonnym. Po klęsce wojsk krzyżackich na polach grunwaldzkich, to właśnie tu ulokowano dużą część skarbca, w tym osobiste srebra wielkiego mistrza Ulrycha von Jungingena. Zwiedzając ocalałe fragmenty zamku: kaplicę, cele pokutne, zamkowe piwnice, czy wieże, z których rozciąga się rozległy widok na okolicę, warto zwrócić uwagę na tajemne znaki wyryte w murze To pamiątka po kręconych na zamku odcinkach kultowego serialu Pan Samochodzik i Templariusze.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
18 z 26
Rulewo
W tej niewielkiej kociewskiej osadzie, wśród lasów i z dala od zgiełku, mieści się piękny klasycystyczny pałac, dziś pełniący funkcję hotelu. Niezwykłe otoczenie - dwustuletni park, połączone kanałami stawy, grota z koralowca to idealne miejsce na romantyczny spacer. Amatorów mocnych wrażeń i ekstremalnych przeżyć przyciąga Park Linowy Hanza Pałac, położony nad taflą jeziora. Najmłodsi także nie mogą tu narzekać na nudę. Dla nich przygotowano specjalne trasy w miniparku linowym, a dopełnieniem zabawy są skoki na trampolinie i eurobungee.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
19 z 26
Kalwaria Pakoska
Kalwaria Pakoska jest drugą najstarszą Kalwarią w Polsce. Jej budowę zapoczątkował w 1628 r. miejscowy proboszcz - ks. Wojciech Kęsicki. Wzorując się na szlakach jerozolimskich, zrekonstruował drogę Chrystusa na Golgotę. Pomocne okazały się wskazówki zawarte w dziele holenderskiego duchownego Adrichomiusa. Budowa trwała ponad 60 lat. Kalwaria Pakoska to zespół 24 kaplic oraz kościół Ukrzyżowania. Podzielona została na dwie drogi procesyjne - Drogę Pojmania i Drogę Krzyżową. Nazywana jest także Kujawską Jerozolimą.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
20 z 26
Strzelno, Kruszwica, Mogilno
Co łączy Strzelno, Kruszwicę i Mogilno? Obecność na Szlaku Piastowskim i niezwykłe zabytki. W bazylice św. Trójcy w Strzelnie podziwiać można najcenniejszy zabytek romańskiej rzeźby w Polsce - kolumny z personifikacją ludzkich cnót i przywar. Obok bazyliki wznosi się rotunda św. Prokopa. W Kruszwicy mieści się najstarsza z zachowanych na Kujawach świątyń - kolegiata śś. Piotra i Pawła. Nieodłącznym elementem miasta jest Mysia Wieża owiana legendą o złym królu Popielu. Na mogileńskim wzgórzu wznosi się opactwo benedyktynów, którego początki sięgają XI w. Prowadzący przez Wielkopolskę, Kujawy i Pałuki Szlak Piastowski jest jak otwarta księga dziejów, którą warto poznać.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
21 z 26
Krusza Zamkowa i Łojewo
Osada w Kruszy Zamkowej, datowana na pierwsze wieki naszej ery, to słynne Askaukalis oznaczone na mapie Ptolemeusza ok. 150 r. n.e. Dziś mieści się tu obiekt archeologiczny Askaukalis - Krusza Zamkowa, dzięki któremu poznać można ciekawą historię tego miejsca. W odległe czasy przeniesie nas zrekonstruowana świątynia z przełomu II w. p.n.e - I w. n.e. Centrum Dziedzictwa Kujaw Zachodnich w Łojewie odkryje przed nami historię, tradycję i kulturę ludową tego regionu. Przybliży także życie i twórczość, urodzonego tu, Stanisława Przybyszewskiego - pisarza okresu Młodej Polski.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
22 z 26
Lubostroń
W miejscu ustronnem a lubem, jak zwykł nazywać swoją posiadłość hrabia Fryderyk Skórzewski, u schyłku XVIII w. stanął pałac. Dziś uważany za perłę polskiego klasycyzmu i jeden z najlepiej zachowanych zespołów rezydencjonalnych w Polsce. Pełna majestatu rezydencja przypomina renesansową Villę Rotonda z Vicenzy. Wzniesiono ją na rzucie kwadratu, z okazałą salą rotundową pośrodku, której zwieńczeniem jest kopuła z figurą Atlasa dźwigającego kulę ziemską.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
23 z 26
Grochowiska Szlacheckie
W niewielkiej pałuckiej wsi jest miejsce urzekające piękną architekturą otoczoną nastrojowym parkiem, pełnym romantycznych zakamarków. To klasycystyczny pałac wybudowany przez Teofilę Korytowską pod koniec XVIII w. Portyk z czterema kolumnami toskańskimi zaprasza do jego stylowych wnętrz. Nad nim trójkątny przyczółek z herbem rodu Mohra - Korytowskich, w których posiadaniu rezydencja pozostała przez blisko trzy stulecia. Dziś mieści się tu hotel i restauracja, nawiązujące swym klimatem do najlepszych tradycji szlacheckich.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
24 z 26
Gąsawa
Gąsawa poszczycić się może prawdziwą perłą sztuki sakralnej. Niepozorny modrzewiowy kościół, skrywa w swoich wnętrzach wielki skarb - barokowy zespół malowideł ściennych. To najwyższej klasy malarstwo iluzjonistyczne, wielowarstwowe, zwane arrasami lub gobelinami. Obok scen z Ewangelii podziwiać możemy szereg postaci świętych, girlandy z kwiatów i owoców oraz florystyczne kartusze z inskrypcjami. Wnętrze kościoła to przekrój stylów od późnego gotyku, przez barok, manieryzm, klasycyzm, aż po współczesność. Późnobarokowemu ołtarzowi z cudownym obrazem Matki Bożej z pierwszej połowy XVIII w. świątynia zawdzięcza miano Sanktuarium Matki Bożej Pocieszenia.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
25 z 26
Piwnice
Piwnice pod Toruniem to dziś największy ośrodek astronomii obserwacyjnej w naszym kraju. Mieści się tu Obserwatorium Astronomiczne UMK, miejsce, w którym astronomowie snują kosmiczne opowieści. Dwa największe radioteleskopy w Polsce - RT3 i RT4 oraz największy w kraju teleskop optyczny, o średnicy lustra 90 cm robią wrażenie rozmiarem i możliwościami.
Materiały Urzędu Marszałkowskiego w Toruniu
26 z 26
Skansen w Kłóbce
W Kłóbce, malowniczej kujawskiej osadzie położonej pośród pagórków, lasów i jezior, jest miejsce, w którym czas się zatrzymał. Kujawsko-Dobrzyński Park Etnograficzny to XIX-wieczna wieś przypominająca widok z obrazka ludowego artysty. Stare chałupy otoczono przydomowymi ogródkami pełnymi malw, słoneczników i floksów. Można tu zajrzeć do stodoły, zobaczyć jak wyglądała praca młynarzy w starym wiatraku i karczmę, w której spracowany gmin szukał rozrywek. Jest też schludna wiejska szkoła, w której, klęcząc na grochu, doświadczymy tradycyjnej kary dla niesfornych uczniów. Nieopodal odkryjemy miejscowe zakłady rzemieślnicze - kuźnię, olejarnię, garncarnię. Udając się do pobliskiego parku, nad rzekę Lubieńkę, zwiedzimy dwór rodu Orpiszewskich z poł. XIX w, w którym mieszkała Maria z Wodzińskich Orpiszewska - narzeczona Fryderyka Chopina.
Wszystkie komentarze